D66

D66, voluit Democraten 66, is een Nederlandse politieke partij met een sociaal-liberale signatuur. De partij beschrijft zichzelf als progressief, sociaal-liberaal en vrijzinnig. De oprichting was gericht op het creëren van een progressieve, pragmatische volkspartij die streefde naar meer zeggenschap van burgers in alle openbare bestuursorganen. Hoewel bestuurlijke vernieuwing nog steeds een belangrijk thema is voor D66, zijn ook onderwerpen als individuele ontplooiing en Europese samenwerking centraal komen te staan binnen de partij.

Partij samenvatting

  • De komende jaren gaan wij op volle kracht door met het aanpakken van klimaatverandering en het creëren van een groene economie met de banen van de toekomst. Daarvoor moet de uitstoot van broeikasgassen drastisch omlaag, net als de uitstoot van andere schadelijke stoffen in lucht, bodem en water
  • We verhogen de klimaatdoelstelling naar 60 procent CO2-reductie in 2030 en klimaatneutraal in 2040. In 2030 willen we 50 procent minder grondstoffen gebruiken; in 2050 zijn we helemaal circulair.
  • Iedere volwassene krijgt een klimaatbonus om de extra kosten die er nu nog zijn als gevolg van de transitie te compenseren. Met een klimaatticket kun je voor een vaste lage prijs met het openbaar vervoer reizen.
  • We maken €1 miljard per jaar vrij om nieuwe investeringen in de productie van groene en circulaire producten in Nederland te stimuleren. We bouwen alle subsidies op fossiele energie af.
  • De gaswinning in Groningen stopt per 1 oktober 2024 definitief. Dat leggen we wettelijk vast.
  • We zorgen voor een winwin-lening. Daarmee kunnen kleinere ondernemers makkelijk geld lenen en familie, vrienden of fans een aantrekkelijk rendement krijgen.
  • Met een leerbudget geven we iedereen de mogelijkheid om een leven lang te blijven leren.
  • In 2040 is Nederland klimaatneutraal. Om te beginnen ondersteunen we iedereen om bewuste en duurzame keuzes te maken door iedereen een klimaatbonus te geven van €250 per jaar.
  • Daartegenover staat dat vervuilende bedrijven meer belasting gaan betalen over hun uitstoot van CO2, en in de toekomst ook over watergebruik, chemicaliëngebruik en de uitstoot of lozing van andere schadelijke stoffen.
  • Daarnaast zijn fossiele subsidies die bijdragen aan het in standhouden van fossiele bedrijven niet meer van deze tijd. Daarom schaffen we fossiele subsidies zo snel mogelijk af.
  • En we maken jaarlijks 1 miljard euro vrij om nieuwe investeringen in de productie van groene en circulaire producten te stimuleren.
  • In 2030 willen we 50 procent minder grondstoffen gebruiken; in 2050 zijn we helemaal circulair. Met een klimaatticket maken we het voor iedereen betaalbaar om buiten de spits gebruik te maken van het openbaar vervoer. De belasting voor autorijden maken we eerlijker met ons voorstel voor rekeningrijden. Wat je betaalt hangt af van de hoeveelheid CO2-uitstoot, het moment op de dag waarop je rijdt en de regio waar je bent. Gebieden waar mensen bijvoorbeeld afhankelijker zijn van een auto krijgen een korting. Zo verminderen we file en zorgen we voor schonere lucht.
  • Onze koploperspositie op het gebied van zonne-energie en wind op zee breiden we verder uit door nieuwe windmolenparken te bouwen. We helpen zowel kopers als huurders om hun woning te verduurzamen en duurzame energie op te wekken. Door alle klimaatdoeners te ondersteunen en de vervuiler te laten betalen, bouwen we samen aan de klimaatneutrale toekomst van Nederland.
  • We gaan veel windenergie opwekken op de Noordzee. Dat zijn grote investeringen die van belang zijn voor de leveringszekerheid van groene stroom in Nederland. Vanwege de grote strategische langetermijnbelangen op de Noordzee, willen wij dat de staat actief participeert in deze windparken.
  • Uitbreiding van wind en zon op land blijft noodzakelijk, met duidelijke normen voor de hinder van geluid en slagschaduw. Bij zonne-energie kiezen we zo veel mogelijk voor zon op daken, gevels en restgronden.
  • Voor perioden met te weinig zon en wind borgen we de leveringszekerheid via afspraken met grote afnemers over flexibel elektriciteitsgebruik en CO2-vrije gascentrales, waar we het gebruik van waterstof normeren.
  • De opwek van energie zal veel vaker decentraal plaatsvinden. We passen wetgeving aan zodat dit wordt gestimuleerd en vereenvoudigd. We maken het delen van energie mogelijk en stimuleren lokaal eigenaarschap, bijvoorbeeld via energiecoöperaties. Dit bevordert niet alleen de acceptatie en betrokkenheid, maar versterkt ook de economische veerkracht van lokale gebieden. We voeren een kwaliteitsbudget in, om het effect van energieprojecten op de leefomgeving te minimaliseren.
  • De Warmtewet die in voorbereiding is, moet met volle vaart worden behandeld. We koppelen de warmteprijs los van de gasprijs. Warmtenetten moeten voor een meerderheid in publieke handen zijn. We intensiveren de ontsluiting van duurzame warmtebronnen, zoals geothermie en aquathermie.
  • We zetten biogrondstoffen zo hoogwaardig mogelijk in. Na de stop op subsidies voor biomassa voor de opwek van warmte, stoppen we ook zo snel mogelijk met het gebruik van biomassa voor de productie van elektriciteit.
  • We zorgen dat in Caribisch Nederland de energievoorziening klimaatneutraal wordt.
  • Hoewel we vol inzetten op fossielvrije energie, zullen we nog jaren fossiel gas gebruiken. We borgen de leveringszekerheid door verplichte vulling van gasopslagen en door via gezamenlijke Europese inkoop meerjarige contracten voor vloeibaar gas af te sluiten.
  • De gaswinning in Groningen stopt per 1 oktober 2024 definitief. Dit leggen we wettelijk vast.
  • Ook overige gaswinning op land wordt afgebouwd. Er worden geen vergunningen meer gegeven voor gaswinning onder de Waddenzee, ook niet bij Ternaard, en we onderzoeken de mogelijkheid om bestaande winning versneld te stoppen.
  • De diepe oceaan is één van de weinige stukjes van de aarde die nog niet door menselijke activiteit is aangetast. Onze behoefte naar grondstoffen mag niet ten koste gaan van deze unieke ecosystemen. D66 is vastberaden om zich op zowel EU-niveau als wereldwijd te verzetten tegen diepzeemijnbouw.
  • De klimaatcrisis houdt de hele wereld in haar greep. Met de afspraken in de Internationale Klimaatstrategie zetten we in op het afremmen van klimaatverandering, maar ook op de ondersteuning van ontwikkelingslanden die nu al te maken krijgen met grote gevolgen van klimaatverandering, terwijl zij vaak een veel kleinere rol hebben gespeeld in de oorzaak van het probleem. We helpen landen die te kampen hebben met de gevolgen van klimaatverandering, maar zelf nauwelijks hebben bijgedragen aan de oorzaak. We helpen deze landen met het opbouwen van een schone economie en voorkomen waar mogelijk verdere schade.
  • Nederland heeft een ambitieus doel gesteld: op papier hebben we in 2050 een volledig circulaire economie. De opgave is om deze doelstelling werkelijkheid te maken. Veel productieketens zijn internationaal. Daarom zullen we ons inspannen om dit op Europese schaal te organiseren.
  • In 2030 is ons doel om 50 procent minder grondstoffen te verbruiken. In 2040 zetten we in op 75 procent circulariteit. In 2050 is het doel om volledig circulair te zijn. Deze doelen leggen we wettelijk vast in een nieuwe circulaire economiewet.
  • Consumenten verdienen duidelijkheid over de duurzaamheid van producten. Daarom gaan we greenwashing tegen door voldoende capaciteit voor de Autoriteit Consument & Markt. Daarnaast sturen we op duidelijke en betrouwbare keurmerken die consumenten informeren.
  • Zo wordt kleding bijvoorbeeld voorzien van een eco-label. Op basis van dit label kunnen consumenten een bewuste keuze maken voor een duurzaam alternatief.
  • We werken toe naar een klimaatneutrale landbouw in 2040. Dat vraagt om forse investeringen in de landbouw, meer grondgebondenheid en een sterkere positie van boeren ten opzichte van de voedings- en levensmiddelenindustrie. In lijn met het rapport ‘Wat kan wel’ van de commissie- Remkes, halveren we de stikstofuitstoot in 2030.
  • We zorgen voor een eerlijke prijs, voor de boer en de consument. We maken gezond en duurzaam eten goedkoper, bijvoorbeeld door btw af te schaffen voor groente en fruit en stoppen met kiloknallers voor vlees.
  • We breiden het aantal hectaren natuur uit, we realiseren bufferstroken rondom Natura 2000-gebieden en beschermen de Waddenzee.
  • We breiden het aantal doorfietsroutes uit en investeren in de ontbrekende schakels in het spoornetwerk. We introduceren een klimaatticket voor het openbaar vervoer: met één kaart tegen een gereduceerd tarief reizen in al het openbaar vervoer buiten de spits. We maken autorijden eerlijker door rekeningrijden in te voeren, waarbij we rekening houden met de regionale verschillen.
  • We maken vliegen op kortere afstand, in businessclass en privé-vluchten duurder. We stoppen met de nachtvluchten vanaf Schiphol en Lelystad Airport gaat definitief niet open.